KUALA LUMPUR (21 NOVEMBER 2025) Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia (SUHAKAM) zahir kekecewaan terhadap laporan bahawa 11 daripada 14 mangsa yang terselamat dalam tragedi bot karam berhampiran Langkawi akan didakwa di bawah Seksyen 6(1)(c) Akta Imigresen 1959/63 kerana memasuki Malaysia tanpa dokumen yang sah. SUHAKAM menegaskan bahawa mereka tidak boleh dilayan sebagai penjenayah kerana mereka adalah individu tanpa kerakyatan serta mangsa kepada penganiayaan, pengusiran dan eksploitasi yang berlarutan sekian lama.
Sebahagian besar mangsa yang terselamat dipercayai merupakan etnik Rohingya, komuniti yang telah dinafikan kewarganegaraan selama beberapa dekad akibat pengecualian sistematik dan penafian hak di tempat asal mereka. Akibatnya, mereka terhalang daripada menikmati hak asas dan perlindungan undang-undang, memaksa ramai untuk melarikan diri demi keselamatan. Migrasi mereka bukan dibuat atas pilihan, namun atas keperluan mendesak untuk terus hidup. Menghukum mereka sebagai penjenayah adalah tidak adil kerana ia mengenepikan masalah sebenar termasuk pelanggaran hak asasi yang memaksa mereka melarikan diri melalui perjalanan yang berbahaya ini.
SUHAKAM menekankan bahawa mangsa yang dilayan sebagai golongan rentan merupakan pendekatan yang berprinsipkan perikemanusiaan dan sejajar dengan komitmen Malaysia terhadap hak asasi manusia. Pendekatan ini penting dalam membentuk kefahaman masyarakat, menyokong penggubalan dasar berasaskan bukti serta mengukuhkan amalan kemanusiaan Malaysia terhadap golongan yang memerlukan. Penting untuk memastikan perbincangan di peringkat negara tidak menganggap orang yang terpaksa berhijrah sebagai berniat melakukan jenayah. Mereka mempertaruhkan nyawa di lautan demi mendapatkan perlindungan dan maruah dan tidak sewajarnya didakwa atas keadaan yang di luar kawalan mereka.
SUHAKAM turut menggesa pihak berkuasa mempergiatkan siasatan dan menggempur rangkaian pemerdagangan manusia yang mengeksploitasi golongan tanpa kewarganegaraan dan yang dipindahkan secara paksa. Sindiket jenayah ini mengambil kesempatan terhadap desakan hidup mangsa, melakukan penindasan, memeras ugut dan mendedahkan mereka kepada bahaya yang serius. Penguatkuasaan yang efektif seharusnya menumpukan kepada sindiket dan mereka yang meraih keuntungan daripada eksploitasi, bukannya kepada mangsa yang menjadi sasaran mereka. Pihak berkuasa perlu membuat penilaian berdasarkan indikator pemerdagangan manusia selaras dengan Akta Antipemerdagangan Orang dan Antipenyeludupan Migran (ATIPSOM) 2007, bagi memastikan mangsa menerima hak perlindungan dan bukan hukuman.
SUHAKAM juga menyeru Jabatan Peguam Negara (AGC), sebagai pelindung hak dan keadilan masyarakat, agar menggunakan budi bicara dalam pendakwaan, berdasarkan pertimbangan kemanusiaan serta tanggungjawab moral dan undang-undang Malaysia. Pengguguran pertuduhan terhadap mangsa-mangsa ini akan mencerminkan komitmen Malaysia terhadap keadilan, kesaksamaan dan penghormatan terhadap maruah manusia.
Sehubungan itu, SUHAKAM menggesa agar pertuduhan ditarik balik dengan segera dan supaya mangsa yang terselamat diberikan bantuan kemanusiaan, perlindungan serta proses sewajarnya. Malaysia perlu tegas memerangi rangkaian pemerdagangan manusia tanpa menghukum individu yang memerlukan perlindungan.
-TAMAT-
Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia (SUHAKAM)
Tarikh :21 November 2025
MS 
EN